Book early and get a great deal on Icelandair packages…see here: PACKAGES
|
|
The History of Reykjavik Open
(1964-2012)
|
Year |
Winner |
Players |
|
|
I |
1964 |
Mikhail Tal |
14 |
|
II |
1966 |
Friðrik Ólafsson |
12 |
|
III |
1968 |
Evgení Vasjukov og Mark
Taimanov |
15 |
|
IV |
1970 |
Guðmundur Sigurjónsson |
16 |
|
V |
1972 |
Friðrik Ólafsson, Florian Georghiu
og Vlastimil Hort |
16 |
|
VI |
1974 |
Vasily Smyslov |
15 |
|
VII |
1976 |
Friðrik Ólafsson og Jan Timman |
16 |
|
VIII |
1978 |
Walter Browne |
14 |
|
IX |
1980 |
Kupreichik |
14 |
|
X |
1982 |
Lev Alburt |
54 |
|
XI |
1984 |
Jóhann Hjartarson, Helgi Ólafsson
og Samuel Reshevsky |
60 |
|
XII |
1986 |
Predrag Nikolic |
74 |
|
XIII |
1988 |
Jón L. Árnason |
54 |
|
XIV |
1990 |
Helgi Ólafsson, Jón L. Árnason,
Sergei Dolmatov, Lev Polugaevsky, Rafael Vaganjan, Yasser Seirawan, Nick
DeFirmian,Yuri Rasuvajev og Erling Mortensen |
72 |
|
XV |
1992 |
Jóhann Hjartarson og Alexei
Shirov |
12 |
|
XVI |
1994 |
Hannes Hlífar Stefánsson,
Zvaginsev og Pigusov |
62 |
|
XVII |
1996 |
Simen Agdestein, Jonathan
Tisdall og Predreg Nikolic |
64 |
|
XVIII |
1998 |
Larry Christiansen |
66 |
|
XIX |
2000 |
Hannes Hlífar Stefánsson |
76 |
|
XX |
2002 |
Jaan Ehlvest og Alexei Korneev |
72 |
|
XXI |
2004 |
Alexey Dreev, Vladimir Epishin,
Emil Sutovsky, Jan Timman, Levon Aronjan, Igor Nataf, Jaan Ehlvest og Robert
Markus |
77 |
|
XXII |
2006 |
Gabriel Sargissian, Ahmed Adly,
Shakhriyar Mamedyarov, Igor-Alexandre Nataf og P Harikrishna |
103 |
|
XXIII |
2008 |
Hannes Hlífar Stefánsson, Wang
Hao og Wang Yue |
91 |
|
XXIV |
2009 |
Héðinn Steingrímsson, Hannes Hlífar
Stefánsson og Yuriy Kryvoruchko |
110 |
|
XV |
2010 |
Hannes Hlífar Stefánsson, Ivan
Sokolov, Yuriy Kuzubov, Abhijeet Gupta |
104 |
|
XVI |
2011 |
Yuriy Kuzubov, Ivan Sokolov,
Vladimir Baklan, Kamil Miton, Jon Ludvig Hammer and Illya Nyzhnyk |
166 |
|
XVII |
2012 |
Fabiano Caruana |
198 |
Games and tournament tables
With the following link you can download almost all games (7662) that have
been played in Reykjavik Open from start. The games are in ChessBase format
and can be opened with that program or the free ChessBase Reader (
http://www.fritzload.com/download/cbreadersetup.exe ). In the tournament tab
you can even click on single event and get the crosstable.
Click here to download all games from Reykjavik Open from I
to XVII
Statistics
(Reykjavik Open I to XVI)
Most tournaments: Helgi Olafsson(15), Throstur Thorhallsson(15) and
Hannes Hlifar Stefansson(15)
Most tournaments - foreign players: Tiger Hillarp Persson Sweden (9), Nick
DeFirmian USA (7), Heikki Westerinen FIN (7), Ivan Sokolov NED (6), Jan Ehlvest
(6)
Most games: Helgi Olafsson (158), Throstur Thorhallsson (141), Hannes Hlifar
Stefansson (137)
Nationality: Iceland (182), USA(60), Germany(59), Sweden(41), Norway(34),
England(34)
Total chessplayers who have played in Reykjavik Open: 731
Total participants: 1449
.
.
Short articles in Icelandic from
all Reykjavik Open tournaments
Stutt yfirlit yfir mót 1-21
I.
Fyrsta Reykjavíkurskákmótið var tileinkað minningu Péturs Zóphóníassonar og
fór fram í Lídó. Í þá tíð rak Þorvaldur Guðmundsson þar veitingahús sem þótti
eitt hið besta í borginni. Víst er að skákmenn höfðu ekki áður teflt í veglegri
húsakynnum á Íslandi. Skákstjóri var Áki Pétursson, sonur Péturs
Zóphóníassonar.
Við þessi tímamót var ekki ráðist á garðinn þar sem hann var
lægstur. Mikael Tal og Svetozar Gligoric voru í broddi fylkingar á mótinu.
Keppendur voru alls 14 og erlendu þátttakendurnir 5 talsins. Auk þeirra Tals og
Gligoric voru þau Nona Gaprindashvili, heimsmeistari kvenna í skák frá
Sovétríkjunum, Svein Johannessen frá Noregi og Robert Wade frá Englandi. Það er
skemmst frá því að segja að Tal vafði bæði keppendum og áhorfendum um fingur
sér, ekki einungis með leiftrandi taflmennsku heldur einnig með ómótstæðilegum
persónutöfrum.
Í 12. umferð mættust þeir Friðrik Ólafsson og Tal og var þá margt um
manninn í Lídó og spenna í lofti. Friðrik hafði hvítt og tefldi til vinnings,
sótti stíft, en Tal varðist vel. Þar kom að erkióvinur Friðriks, tímahrakið,
varð honum að falli.
Guðmundur Arnlaugsson ritaði svo í Tímaritið Skák frá þessum tíma: „Þetta
Reykjavíkurskákmót var gott skákmót, myndarlega úr garði gert og skemmtilegt
áhorfendum. Það gerðust áhrifamikil ævintýri á hverju kvöldi, svo var
skákmönnunum fyrir að þakka, bæði erlendum og innlendum."
II.
Nú voru 2 ár liðin frá fyrsta Reykjavíkurskákmótinu og ákveðið að efna til
þess næsta sem fór aftur fram í Lídó. Mótið var „tileinkað 40 ára afmæli
Skáksambands Íslands og sérstaklega fyrsta forseta sambandsins Ara
Guðmundssyni“ eins og segir í mótsskrá.
Erlendir keppendur voru nú 5 talsins, en ekki eins sterkir og á fyrra móti.
Friðrik Ólafsson hélt uppi merki landsns og sigraði örugglega, en Guðmundur
Pálmason og Freysteinn Þorbergsson stóðu sig einnig mjög vel.
Skákstjóri var nú Guðmundur Arnlaugsson, sem upp frá því átti eftir að
setja sterkan svip á framkvæmd Reykjavíkurmótanna. Guðmundur var jafnan sá
bakhjarl sem til margra ára veitti mótunum blæ virðuleika og festu.
III.
Taflfélag Reykjavíkur sá um framkvæmd þessa móts með miklum myndarbrag. Nú
var teflt í Tjarnarbúð og mótið helgað minningu Íslandsvinarins Willard Fiske.
Skákir voru skýrðar á annarri hæð hússins og var þar oft margt um manninn og
glatt á hjalla. Það jók á spennuna í upphafi að Friðrik Ólafsson komst ekki
strax til leiks þar sem hann var á ferðalagi úti á landsbyggðinni að loknu
lokaprófi í lögfræði. Meðal áhorfenda gekk sú saga að enginn vissi hvar hann
væri niður kominn og óljóst hvort hann kæmist á mótið. Friðrik birtist þó að
lokum og náði góðum árangri.
Þetta mót var mun sterkara en annað mótið og erlendu gestirnir voru flestir
mjög þekktir í skákheiminum. Mótið vakti strax mikla athygli og áhorfendur
kunnu vel að meta skemmtilega taflmennsku.
Friðrik var hér í hlutverki Tals á fyrsta mótinu að því leyti, að hann
tefldi af miklu fjöri og hugmyndaauðgi. Sigurskákir hans við stórmeistarana
Uhlmann og Byrne þóttu ævintýralegar. Með sigri í skák sinni gegn Sovétmanninum
Vasjukow hefði Friðrik sigrað mótið. Áhorfendur voru farnir að rekja skákina í
vinning fyrir Friðrik, en hann var kominn í tímahrak og lék 24. dxe5 í stað
Dxf7 sem hefði innsiglað sigur. Vasjukow átti svarleik sem sneri skákinni við
og hafði vinninginn af Friðrik.
Hinn nýbakaði ungi Íslandsmeistari Guðmundur Sigurjónsson stóð sig með
miklum ágætum á þessu móti og ávann sér fyrri hluta alþjóðlegs meistaratitils.
Rómaður var sigur hans gegn ungverska stórmeistaranum Szabó, enda átti fyrir
hinum unga Guðmundi að liggja að sigra glæsilega á Reykjavíkurmótinu tveimur
árum síðar.
IV.
Gleðilegast og óvæntast við þetta mót var að Guðmundur Sigurjónsson, sem
síðar varð annar Íslendingurinn til að hljóta stórmeistaratign í skák, sigraði
mótið með glæsibrag og án þess að tapa skák. Guðmundur sigraði hvern meistarann
á fætur öðrum, þar á meðal Friðrik og Hecht með eftirminnilegum hætti, og kom
mönnum skemmtilega á óvart. Jón Kristinsson stóð sig einnig mjög vel og vann
tvo stórmeistara, þá Matulovic og Friðrik. Þá reyndist Matulovic erfitt að
kyngja jafntefli við Benóny Benediktson sem náði óborganlegri þráskák þegar öll
sund virtust lokuð.
Guðmundur Arnlaugsson var sem fyrr skákstjóri og nú reyndi verulega á
myndugleik hans, þar eð einn hinna erlendu gesta og sá sem fyrirfram var talinn
sigurstranglegastur, Matulovic, reyndist dyntóttur í meira lagi. Magnaðar sögur
gengu af framferði keppandans en Guðmundur var fastur fyrir og lét hann ekki
komast upp með neitt múður.
Getraunir voru í fyrsta sinn starfræktar í sambandi við skákmót hér á
landi. Þá var það nýmæli tekið upp að algert reykingabann var á skákstað
og var ráðinn sérstakur maður til að fylgja því eftir. Eins og ljósmyndir frá
fyrri mótum gefa til kynna var þetta mikil breyting á andrúmslofti mótanna – í
orðsins fyllstu merkingu. Það leið hins vegar ekki á löngu þar til
reykingabannið var borið fyrir borð á komandi Reykjavíkurskákmótum og skákmenn
byrjuðu brátt að púa hver fram í annan að hætti Tals.
V.
Þetta var skákárið mikla á Íslandi og strax í byrjun árs var skákunnendum
boðið upp á sterkasta skákmót sem haldið hafði verið hérlendis.
Reykjavíkurskákmótið árið 1972 var verðugur undanfari þess sem sumarið átti
eftir að bera í skauti sér. Mótið var haldið í Útgarði, nýjum veitingastað í
Glæsibæ. Aðstaða áhorfenda var ekki eins góð og oft áður og salurinn fremur
óhentugur til slíks mótshalds, en keppnin var bráðskemmtileg.
Af erlendum gestum voru þrír stórmeistarar, en ungu mennirnir Andersson,
Timman, Tukmakow og Keene voru allir á hraðri leið til metorða. Þeir urðu síðar
heimsfrægir stórmeistarar. Sumir hinna erlendu gesta reyndust vera einkar
ljúfir og vinsælir persónuleikar, ekki síst þeir Stein, Timman og Hort.
Leiðinlegt atvik kom þó fyrir er einn hinna erlendu stórmeistara, Gheorghiu,
reyndi að versla með vinninga sína.
Nú skiptu þeir aftur um hlutverk Friðrik Ólafsson og Guðmundur
Sigurjónsson. Fríðrik var í 7. sæti eftir níu umferðir en vann síðan hvern
sigurinn á fætur öðrum og varð efstur á mótinu ásamt tveimur öðrum eftir
æsilega keppni. Skákir Friðriks við Hort og Tukmakov voru tvísýnar og
áhorfendur stóðu á öndinni af spenningi er keppendur lentu í ofsalegu
tímahraki. Kliður fór um salinn er Friðrik lék 19. Rhf4 á móti Tukmakow – og
taugar Tukmakow brustu. Friðrik innsiglaði sigur sinn í mótinu með því að vinna
Timman í fallegri sóknarskák í síðustu umferð.
VI.
Mótið fór fram að Kjarvalsstöðum og það var sérstakur heiður að fá
Bronstein og Smyslov til landsins. Báðir voru þeir í hópi jöfra skáklistarinnar
á þessum tíma, annar fyrrverandi heimsmeistari og hinn hafði komist á
þröskuldinn, en Botvinnik hafði haldið heimsmeistaratitlinum með því að ná
jöfnu á móti Bronstein í einvígi, 12-12.
Smyslov var maður þessa móts, ekki eingöngu vegna sigurgöngu sinnar sem
hélst út allt mótið, heldur ekki síður framkomu sinnar vegna, sem í senn var
höfðingleg og lítillát. Íslensku keppendunum vegnaði hins vegar ekki vel.
Friðrik hafði ekki teflt lengi og Guðmundur byrjaði illa, en sótti í sig veðrið
er á leið. Keppendur voru reyndar sextán í upphafi, en Benóný Benediktsson
hætti keppni eftir þrjár umferðir.
Það er staðreynd, þótt nöturleg sé, að Leif Ögaard frá Noregi, sem
fyrirfram var talinn til minni spámanna, vann alla Íslendingana nema Júlíus
Friðjónsson, og varð hálfum vinningi ofar en efstu Íslendingarnir. Slíkur
afgerandi sigur Norðmanns á Íslendingum átti ekki eftir að endurtaka sig á
Reykjavíkurskákmóti fyrr en mörgum árum síðar, og flestir vildu gleyma því sem
fyrst.
VII.
Hér tefldu í fyrsta sinn á Reykjavíkurskákmóti ungir skákmenn sem síðar
urðu máttarstólpar í íslensku skáklífi, Helgi Ólafsson, Margeir Pétursson og
Haukur Angantýsson. Þá setti hinn aldni snillingur Miguel Najdorf sterkan
svip á mótið. Hann varð strax vinsæll með eindæmum, bæði fyrir skemmtilega
taflmennsku og eftirminnilega nærveru.
Um tíma var nokkur óvissa hvort af mótshaldi yrði. Svæðismót hafði verið
haldið í Reykjavík síðla árs 1975 og ekki var talið skynsamlegt að ráðast í
framkvæmd Reykjavíkurmótsins strax eftir áramótin eins og venja hafði
verið. Mótshaldinu var því frestað til hausts. Taflfélag Reykjavíkur stóð
að mótinu og báru mótshaldarar nokkurn ugg í brjósti um að tap yrði á
fyrirtækinu. Þegar upp var staðið þurfti vissulega að skrá tap í bókhaldið, en
mótið var líflegt og æsispennandi frá upphafi og hin besta skemmtan. Teflt var
í samkomusal Hagaskóla í annað sinn.
Mótið var jafnara en áður og hart barist um hvern vinning. Spennan var
í hámarki strax frá upphafi þar sem engum einum tókst að skapa sér örugga
forystu.
Hápunktur mótsins var að sjálfsögðu sá að Friðrik Ólafsson stóð uppi sem
sigurvegari. Guðmundur Sigurjónsson og ekki síst Ingi R. Jóhannsson stóðu sig
einnig með mikilli prýði og komust upp á milli erlendu stórmeistaranna. Þetta
var mikil uppreisn æru fyrir íslenska skákmenn eftir slælega frammistöðu á
mótinu 1974.
Yfirdómari mótsins var sem fyrr Guðmundur Arnlaugsson, en skákstjórar voru
þeir Jóhann Þórir Jónsson og Jón Þ. Þór. Eitthvað munu þeir Najdorf og
Antonshin hafa hrellt þá þremenninga með skærum sín á milli.
VIII.
Hótel Loftleiðir var nú vettvangur Reykjavíkur-mótsins í fyrsta sinn.
Skáksamband Íslands stóð að mótinu og gerði m.a. nokkrar róttækar breytingar á
tímamörkum og nefndi hið nýja keppnisform Icelandic Modern.
Nýtt fyrirkomulag hafði í för með sér verulega fækkun biðskáka, en tímahrak
gat nú komið tvívegis fyrir í fyrstu setu. Áhorfendur kunnu vel að meta þessa
breytingu, en keppendum féll hún misvel í geð og ýmsir töldu styttan
umhugsunartíma koma niður á taflmennskunni. Í könnun sem Guðmundur Arnlaugsson
aðaldómari mótsins gerði meðal keppenda að móti loknu kom hins vegar fram að
þrátt fyrir læti um breytt fyrirkomulag taldi meirihluti keppenda þessa nýjung
mótshaldara jákvæða.
Sú nýbreytni var einnig tekin upp að greitt var fyrir tapaða skák og var
upphæðin 15 dollarar á skák, en 10 dollarar voru greiddir fyrir jafntefli.
Fyrir unna skák fékk keppandi 50 dollara. Ýmsum fannst þetta hlálegt
fyrirkomulag, en með þessu vildu skipuleggjendur hvetja menn til að tefla til
úrslita fremur en að semja um jafntefli í ótefldum skákum.
Þótt hinir erlendu gestir hafi verið afburðaskákmenn og ágætir í alla
staði, átti Bent Larsen alltaf sérstakan sess í hjarta íslenskra skákunnenda. Á
þessu móti kom í ljós að vinsældir hans höfðu ekkert dofnað og flestir spáðu
honum sigri í upphafi móts. Annar keppandi varð og fljótlega mjög vinsæll, en
það var Walter Browne, sigurvegari mótsins. Hann lenti ávallt í miklu tímahraki
og skemmti áhorfendum með ýmsum tiltektum og uppákomum, en utan þess var hann
talinn einkar geðþekkur.
Þetta mót var vafalaust sterkasta Reykjavíkurmót sem til þessa hafði verið
haldið, en tíu af fjórtán keppendum voru stórmeistarar. Íslendingarnir ungu,
sem börðust af hörku gegn sér sterkari skákmönnum og lærðu dýrmæta lexíu, náðu
síðar allir stórmeistaratign.
IX.
Skáksamband Íslands og Taflfélag Reykjavíkur stóðu sameiginlega að mótinu
að þessu sinni og mjög var til þess vandað. Teflt var á Loftleiðahótelinu sem
var orðinn vinsæll vettvangur skákmóta, en ljóst var að erfitt yrði að
endurvekja stemmninguna frá 1978.
Allt gekk eins og í sögu með ytri ramma mótsins, en ýmislegt gekk á við að
raða upp keppendalistanum. Eftir nokkuð japl, jaml og fuður, deilur á fundum um
verðleika manna og skákstíl, símtöl og skeytasendingar út og suður tókst að fá
til mótsins níu sterka erlenda skákmeistara. Keppendur voru 14 talsins og allir
titilhafar. Sovéska skáksambandið hafði lofað að senda tvo keppendur til leiks,
en í stað þess að hingað kæmu þeirra frægustu skákmeistarar var sendur til
landsins alls óþekktur Rússi, Kupreichik að nafni. Ýmsir urðu í fyrstu fyrir
vonbrigðum yfir því að svo lítt þekktur skákmaður kæmi frá heimsveldinu sjálfu.
Fljótt kom hins vegar í ljós að í Kupreichik var að finna hinn áhugaverðasta
skákmann. Hann varð ekki einungis vinsælasti skákmaður áhorfendapallanna fyrir
hvassan stíl sinn og líflegan, heldur varð hann óvæntur sigurvegari mótsins.
Árangur hans færði honum stórmeistaratitil að launum.
Margeir Pétursson stóð sig best Íslendinga og mátti vel við una. Margeir
tapaði aðeins fyrir Torre og Helga og lenti í 6.-7 sæti ásamt stigahæsta
keppanda mótsins, Torre.
X.
Öll fyrri Reykjavíkurskákmót hingað til höfðu átt það sameiginlegt að
þátttaka var takmörkuð við tólf, fjórtán eða sextán keppendur. Nokkrum útvöldum
erlendum meisturum var boðið hverju sinni og sterkustu íslensku skákmennirnir
öttu kappi við þá á hefðbundnu lokuðu móti.
Nú var mótið hins vegar opnað til að gefa sem flestum tækifæri til að vera
með. Opnunin var þó ekki alger. Markið var sett við 2300 alþjóðleg skákstig
fyrir útlendinga, en Íslendingum nægðu 2200 skákstig. Þá voru verðlaun hækkuð
til muna. Stjórn Skáksambands Íslands tefldi djarft með þessum breytingum og
stjórnarmönnum hlýtur að hafa létt í sinni er þátttökutilkynningar fóru að streyma
að, bæði frá sterkum erlendum skákmönnum og vösku liði landans. Er mótið hófst
voru 54 mættir til leiks, 31 útlendingur og 23 Íslendingar.
Menn hnutu hins vegar ekki beinlínis um þekktu nöfnin í hópi hinna erlendu
meistara. Adorjan frá Ungverjalandi hafði teflt í áskorendaeinvígi og hlaut að
vera sterkur skákmaður og vitað var að Lev Alburt hefði flúið Sovétríkin endur
fyrir löngu. En hvaða fuglar voru þetta með skrýtnu nöfnin, þessi Abramovic og
Sahovic, Gurevich og Shamkovic að ekki sé talað um Bajovic og Ivanovic og alla
hina – og hvar voru Larsen, Timman, Kortsnoj og Browne?
Mótið hófst í stórhríð og stormbeljanda. Það fór og svo að Friðrik Ólafsson
tefldi glæsilega skák við Zaltsman frá Bandaríkjunum í fyrstu umferð og vann
skákina á ævintýralegan hátt. Þegar á leið kom í ljós að hver umferð bauð upp á
dramatísk augnablik, fórnir sem stóðust og aðrar sem byggðust á bjartsýninni
einni. Það var mikið um að vera.
Sigurvegari mótsins varð Lev Alburt. Hann var vel að sigrinum kominn,
en varð þó að heyja harða baráttu við Júgóslavann Abromovic um sigurinn. Í
þriðja sæti varð Gurevich frá Sovétríkjunum.
Bestum árangri Íslendinga náði Guðmundur Sigurjónsson, hann hlaut sjö
vinninga ásamt sjö erlendu gestanna og varð í 4.-11. sæti. Guðmundur tapaði
aðeins einni skák gegn Adorjan, en vann t.d. Júgóslavíumeistarann Ivanovic í
síðustu umferð mótsins.
Í flestum hinna fyrri Reykjavíkurmóta hafði sérkennilega persónuleika
rekið á fjörurnar og ýmist skemmt áhorfendum eða hrellt skákdómara eftir
atvikum. Þetta mót var þar engin undanteknin og sérstaklega urðu Júgóslavarnir
Sahovic og Abromovic mönnum eftirminnilegir.
Ekki verður skilist við þetta mót án þess að geta um veglega aukaútgáfu
Skákar á ensku, sem kom út eftir hverja umferð – alls ellefu blöð – og varð mótsstjórn
til vegsauka ekki síður en ritstjóranum Jóhanni Þóri Jónssyni.
XI.
Árið 1984 markaði upphaf íslensku skáksprengjunnar þegar ungu íslensku
skákmeistararnir unnu hvern skáksigur eftir annan. Árangur þeirra á þessu Reykjavíkurmóti
staðfesti að vænta mátti mikilla tíðinda á næstu árum. Ný öld var að renna upp
þar sem hópur íslenskra skákmeistara barðist um efstu sætin á alþjóðlegum
vettvangi. Friðrik Ólafsson og Guðmundur Sigurjónsson gátu stoltir lagt
arfleifðina í hendur þessara ungu manna.
Jóhann Hjartarson og Helgi Ólafsson náðu efsta sæti á mótinu ásamt hinni
öldnu kempu Samuel Reshevsky, sem var 72 ára er mótið fór fram. Jóhann og Helgi
hlutu báðir stórmeistaraáfanga fyrir árangur sinn á mótinu. Margeir
Pétursson og Jón L. Árnason voru hálfum vinningi á eftir þeim í næstu sætum og
segir það sína sögu um taflmennsku fjórmenninganna.
Mótið, sem fór fram á Hótel Loftleiðum, var mikil skákveisla og lyftistöng
íslenskri skák. Það voru ekki aðeins sigurvegararnir sem athygli vöktu. Í
hverri umferð virtust gerast undur og stórmerki. Sævar Bjarnason gerði t.d. í
1. umferð jafntefli við stigahæsta mann mótsins Sovétmanninn E Geller, einn
sterkasta skákmann heims um árabil og átti reyndar rakinn vinning í skákinni.
Benóný ruglaði stórmeistararnn Balashov í ríminu með frumlegri taflmennsku og
hélt jafntefli, Karl Þorsteins vann Byrne og gerði síðar jafntefli við
Christiansen, Baoashov og Lobron.
Reykjavíkurmótin höfðu nú rækilega sannað gildi sitt fyrir íslenskt skáklíf
og ekki varð aftur snúið.
XII.
Metþátttaka var á mótinu er 74 keppendur hófu leikinn og var þetta
sterkasta Reykjavíkurmótið fram til þess tíma. Mótshaldið var nú orðið
meiriháttar fyrirtæki, sem krafðist gífurlegs undirbúnings. Hótel Loftleiðir urðu
aftur fyrir valinu sem mótsstaður.
Í keppendahópnum voru óvenjumargir heimsfrægir skákmeistarar, en vænst
þótti skákunnendum um að sjá aftur þá Mikael Tal og Bent Larsen. Stór hópur
sterkra Bandaríkjamanna setti ekki síst svip á mótið og óvenjumargir Norðurlandabúar
voru einnig mættir til leiks, en mótið var haldið í kjölfar liðakeppninnar
milli Bandaríkjanna og Norðurlanda.
Keppnin varð geipijöfn og hörð og sigurvegarinn nokkuð óvæntur. Sá var
júgóslavneski stórmeistarinn Predrag Nikolic sem hlaut átta vinninga. Jóhann
Hjartarson var í hópi þeirra sex sem næstir komu. Mjög var fylgst með
síðustu skák mótsins en þar áttust við Nick de Firmian og Nikolic. Með
jafntefli hefði de Firmian tryggt sér hlut í sigurverðlaununum ásamt einum sjö
öðrum, en hann tapaði á endanum til mikillar gremju fyrir stóran hóp fólks. Þar
á meðal var meistari Tal sem þótti lítið til varnartækni Bandaríkjamannsins
koma og lét það óspart í ljós. Jóhann Hjartarson og Helgi Ólafsson börðust
allan tímann á toppnum og nú tapaði Helgi aðeins einni skák – fyrir Jóhanni.
XIII.
Að þessu sinni voru stúlkur voru í fyrsta sinn meðal keppenda á
Reykjavíkurskákmóti. Áður hafði tvisvar mátt nota orðið í eintölu, en nú mættu
þrjár stúlkur til leiks í fylgd foreldra sinna, hinar frægu ungversku Polgar
systur, Zsuzsa, Zsofia og Judit. Það mun væntanlega verða Akureyringnum Tómasi
Hermannssyni minnisstætt að hann sigraði litlu Judit Polgar í fyrstu umferð
mótsins. Þeir Davíð Ólafsson og Dan Hansson gátu og stært sig af því að
sigra Zsofiu, en engum Íslendinganna tókst hins vegar á þessum tíma að sigra
Zsusu, sem síðar varð heimsmeistari kvenna.
Ungur íslenskur piltur náði 6 vinningum í mótinu og hélt jöfnu við hvern
stórmeistarann á fætur öðrum. Þar var mættur Hannes Hlífar Stefánsson á sitt
annað Reykjavíkurskákmót. Margeir Pétursson var meðal efstu manna sem oft áður.
Allt tal í upphafi um að þetta mót væri ekki nógu sterkt í samanburði við
mótið tveimur árum áður þagnaði er líða tók á keppni og hver glæsiskákin eftir
aðra var tefld. Fjölmargir áhorfendur fengu hina bestu skemmtun. Það var því
oft glatt á hjalla á göngum Loftleiðahótelsins og í skákskýringasal þar sem
mörg spekin flaug milli manna. Með þessu móti var enn farið inn á nýjar brautir
með fjáröflun, en mótshaldið var orðið óframkvæmanlegt án öflugs styrktaraðila.
Jón L. Árnason vann yfirburðasigur á mótinu. Hann sigraði m.a. Lev
Polugaevsky og gerði jafntefli við stigahæsta mann mótsins, Sovétmanninn M.
Gurevich. Þetta var glæsilegur íslenskur sigur.
XIV.
Fjórtánda Reykjavíkurskákmótið var haldið í Skákheimilinu að Faxafeni 12,
en mótið var 60 ára afmælismót Búnaðarbanka Íslands. Þetta var í fyrsta sinn
sem íslenska skákhreyfingin gat boðið til alþjóðlegs skákmóts í eigin
húsasölum. Þótt margir söknuðu andrúmsloftsins á Loftleiðahótelinu bærðist
stolt í brjóstum þeirra sem lengst höfðu barist fyrir því að skákmiðstöð yrði
að veruleika. Hinir erlendu skákmeistarar höfðu orð á því að líklega væru þessi
húsakynni þau veglegustu sem þeir þekktu í eigu skákfélags eða skáksambands.
Keppendur voru 72, margir heimsfrægir meistarar, en aftur naut mótið þess,
að það var haldið strax á eftir hinum einstæða stórveldaslag, þar sem tíu
manna lið frá Sovétríkjunum, Bandaríkjunum, Englandi og Norðurlöndum
áttust við á sama stað. Skákþyrstir Íslendingar létu þetta tækifæri ekki fram
hjá sér fara.
Níu keppendur urðu efstir og jafnir með 7 ½ vinning, þar á meðal Jón L.
Árnason og Helgi Ólafsson, sem var efstur á stigum og þar með sigurvegari
mótsins. Athyglisverð var frammistaða Vestfirðingsins Halldórs G. Einarssonar
sem sigraði m.a. Sovétmanninn Rasúvaév og gerði jafntefli við Tisdall, Browne
og Geller – sem enn var kominn til Íslands. Líklega má Arnar Þorsteinsson frá
Akureyri einnig vera nokkuð ánægður með jafnteflið í 1. umferð gegn Gata
Kamsky, sem síðar varð einn af sterkustu stórmeisturum heims. Þá er sigur
Tómasar Björnssonar gegn pólska stórmeistaranm Alexanders Wojkiewicz
eftirminnilegur, en Wojkiewicz tók tapinu allt annað en karlmannlega.
Mikill Íslandsvinur, Norðmaðurinn Arnold Eikrem, var aðaldómari mótsins
eins og á mörgum alþjóðlegu skákmótunum á Íslandi um þetta leyti.
XV.
Jóhann Hjartarson og Alexei Shirov deildu með sér sigrinum á XV.
Reykjavíkurskákmótinu, Apple-skákmótinu svokallaða. Grikkinn Kotronias náði
þriðja sæti. Aftur var teflt í Skákheimilinu Faxafeni.
Eftir mörg vel heppnuð opin mót var nú ákveðið að breyta til og hafa mótið
tólf manna lokað mót líkt og í árdaga. Þessi ákvörðun var gagnrýnd af mörgum.
Engu að síður varð þetta mót stórskemmtilegt, ekki síst vegna vel heppnaðs keppendavals.
Þar voru baráttuglaðir ungir kappar í hverju sæti, fimm þeirra erlendir
skákmeistarar með Lettann Alexei Shirov í fararbroddi. Vonast var til að
einhver hinna þriggja íslensku alþjóðlegu skákmeistara sem í mótinu tefldu næðu
áfangasigrum, en því miður tókst það ekki.
Aðaldómari mótsins var Ólafur Ásgrímsson sem seinasta áratug hefur verið
einn afkastamesti skákdómari Íslendinga. Ekki þurfti Ólafur þó að beita sér
mikið á þessu móti, allt gekk snurðulaust fyrir sig enda lokuðu mótin mun
auðveldari í framkvæmd en þau opnu.
XVI.
Eftir miklar vangaveltur var ákveðið að hafa mótið opið á nýjan leik, þótt
fjárhagsleg afkoma væri óljós. 62 skákmeistarar hófu taflið í Faxafeninu,
þar af helmingur erlendir frá sautján löndum. Biðskákir voru í fyrsta sinn aflagðar
á Reykjavíkurskákmóti og tímamörkum breytt. Í annan stað var mótið stytt um
tvær umferðir. Frá 1982 höfðu opnu Reykjavíkurskákmótin ætið verið ellefu
umferðir, en níu umferða opin skákmót var orðin meginregla erlendis og þetta
var nú reynt hér.
Á þessu móti vakti hópur rússneskra skákmeistara sem fæstir þekktu hvorki
haus né sporð á mikla athygli. Þeir reyndust kunna mikið fyrir sér í
skákfræðunum og tveir þeirra stóðu uppi sem sigurvegarar í lokin ásamt þeim
þriðja.
Óhætt er að fullyrða að íslensku kapparnir ungu, þeir Hannes Hlífar
Stefánsson, 21 árs, og Helgi Áss Grétarsson, 17 ára, hafi verið hetjur XVI.
Reykjavíkurskákmótsins. Hannes Hlífar átti glæsilegt mót og deildi sigrinum með
Rússunum Pigusov og Zvjaginsev, sem náðu að smjúga sér upp að hlið Hannesar á
lokasprettinum. Hannes skaut mörgum frægum meistaranum, bæði innlendum sem
erlendum, ref fyrir rass og hlaut fyrsta sætið verðskuldað með sókndjarfri og
líflegri taflmennsku. Mótið var fjörugt á að horfa og aðsókn áhorfenda góð,
ekki síst fyrir frækna framgöngu ungu íslensku meistaranna. Með ótrúlegum
endaspretti náði Helgi Áss Grétarsson óvænt 3.- 5. sæti ásamt
Bandaríkjamanninum Nick de Firmian, og skildi líkt og Hannes eftir sig slóð
fallinna stórmeistara. Eftir fimm umferðir hafði hann hlotið 2,5 vinninga, en
gerði sér lítið fyrir og vann fjórar síðustu skákirnar, fyrst Ítalann
Barillaro, svo stórmeistarna Rashkovsky, Shabalov og Kengis.
Minni spámennirnir íslensku nýttu sín færi vel þegar þeir hér komust í
feitt og óvænt úrslit urðu í nær hverri umferð. Þannig gerðist það strax á
fyrsta degi, að Benedikt Jónasson sigraði rússneska stórmeistarann Pigusov, en
sá varð einn af sigurvegurum mótsins og Davíð Ólafsson vann pólska
stórmeistarann Wojtkiewicz.
XVII.
Íslandsvinurinn Davíð Bronstein mætti til leiks á XVII.
Reykjavíkurskákmótið. Þrátt fyrir háan aldur lék hann á als oddi og tefldi afar
frísklega á mótinu, sérstaklega í byrjun. Það voru hins vegar ungir Norðmenn
sem komu, sáu og sigruðu. Simen Agdestein og Jonathan Tisdall gerðu garðinn
frægan og tóku sigurlaunin, en leyfðu þó hinum hægláta Bosníumanni Predrag
Nikolic að deila þeim með sér. Þeir hlutu allir 7 vinninga. Paul van der
Sterren og Nikolaj Borge komu næstir með 6½ vinning.
Viðureign sigurvegaranna tveggja Nikolic og Agdestein reyndist ein
skemmtilegasta skák mótsins. Í rimmu þeirra komu upp miklar og hvassar flækjur
en með reyfarakenndum leikjum náði Agdestein gagnsókn á móti þungu áhlaupi
Nikolic. Báðir keppendur lentu í harkalegu tímahraki og leikir jafnt sem
taflmenn flugu á báða bóga. Eftir miklar sviptingar stóð Agedestein uppi sem
sigurvegari, en Agdestein varð síðar rómaður fyrir að vera þjálfari Magnusar
Carlsen.
Önnur eftirtektarverð skák mótsins var barátta Margeirs Péturssonar við
Hannes Hlífar Stefánsson. Hannes hafði hvítt og fórnaði peði fyrir skjóta
liðskipan. Margeir lagði allt undir til að sigra, en með ákveðni og seiglu náði
Hannes undirtökunum og sigraði með eftirminnilegum hætti. Það var þó
Margeir en ekki Hannes sem varð efstur íslenskra skákmanna á mótinu, en hann
endaði í 8. sæti með 6 vinninga alls.
Mótið var fyrst í röð norrænna bikarmóta Nordic Grand Prix, en heiðurinn af
þeim átti Einar S. Einarsson, fyrrverandi forseti S.Í. Áhorfendur voru
fjömargir í öllum umferðum.
XVIII.
Taflfélag Reykjavíkur stóð eitt að mótshaldinu að þessu sinni, en í
keppendahópnum voru 22 stórmeistarar og 7 alþjóðlegir meistarar af 15
þjóðernum.
Í fyrstu umferð voru ýmis óvænt úrslit. Bragi Halldórsson tók enska
stórmeistarann Tony Miles til bæna og átti gjörunnið tafl, en stórmeistaranum
tókst við illan leik að snúa því til jafnteflis. Þá sigraði Jóhann Ragnarsson
stigaháa alþjóðlega meistarann Slavco Cicak og Tómas Björnsson gerði jafntefli
við þýska stórmeistarann Kindermann. Áskell Örn Kárason byrjaði mótið með látum
og gerði jafntefli við danska stórmeistarann Curt Hansen og hollenska
stórmeistarann Nijboer.
Bandarísku keppendurnir tveir, Larry Christiansen og Nick de Firmian, tóku
hins vegar fljótlega afgerandi forystu og héldu henni til loka. Hvorugur tapaði
skák en hálfur vinningur skildi þá að í lokin. Christiansen hlaut 7½ vinning og
de Firmian 7. Skákstíll Christiansen var í senn brögðóttur og glannalegur, en
reynsla hans og útsjónarsemi tryggðu honum sigurinn.
Helgi Ólafsson tapaði ekki skák en var of friðsamur til að eiga möguleika á
efstu sætum. Einna jákvæðasti árangur Íslendinga á þessu móti var hjá Jóni
Viktori Gunnarssyni sem hlaut 5½ vinning, en sex andstæðingar hans voru
stórmeistarar.
Magnaðasta skák mótsins var hins vegar tefld af Þresti Þórhallssyni
stórmeistara, en skák hans við Ivan Sokolov var hreint augnayndi. Þröstur átti
besta mót íslensku keppendanna, tefldi líflega og af miklum krafti og
innblæstri.
XIX.
Mótið fór nú fram í fyrsta skipti í Tjarnarsal Ráðhúss
Reykjavíkur. Þátttakendur á mótinu voru 76, þar af 41 erlendur skákmaður.
Í hverri umferð voru tefldar æsispennandi skákir og var mikil stemmning á meðal
áhorfenda og í skákskýringasalnum, enda fljótlega ljóst að Hannes væri í miklum
ham.
Í byrjun tóku Short, Kortsnoj og Hannes Hlífar forystuna, ásamt McShane,
Gritsjúk og Bu. Það var svo í 6. umferð, sem Hannes Hlífar fór hamförum á
skákborðinu. Hann vann McShane í ótrúlega flókinni og spennandi skák, í
næstu skák vann hann auðveldan sigur á Sokolov og í þeirri áttundu vann hann
Kortsnoj í úrslitaskák mótsins, eftir æsispennandi baráttu og
taugatitring. Hannes hafði þá náð eins vinnings forskoti, sem hann hélt
með jafntefli við Gritsjúk í síðustu umferð. Í 2. - 8. sæti komu Short,
Kortsnoj, Gritsjúk, Wojtkiewicz, Miles, Bu og Ehlvest, með 6½ vinninga hver.
Sigur Hannesar Hlífar á mótinu er eitt mesta afrek sem íslenskur skákmaður
hefur unnið. Árangur Hannesar var upp á 2788 Eló-stig og hann var heilum
vinningi fyrir ofan næstu menn, sem allir voru heimsþekktir stórmeistarar.
Sigurganga Hannesar vakti mikla og verðskuldaða athygli víða um heim.
Um frammistöðu Hannesar í mótinu skrifaði rússneski stórmeistarinn Sergei
Shipov: „Skákstíll Hannesar minnir mig á Kortsnoj, það er sami krafturinn,
bjartsýnin og yfirvegunin. Farið yfir skák þeirra á mótinu og leggið blað
yfir nöfnin. Það er ómögulegt að geta sér til, hvor hefur hvaða lit. Ég
vona að íslenski stórmeistarinn standi nú við upphafið á löngum og sigursælum
skákferli.”
Ungu mennirnir Sigurður Páll Steindórsson og Guðmundur Kjartansson létu
einnig að sér kveða á mótinu. Sigurður Páll fékk helming mögulegra
vinninga og vann m.a. Helga Ólafsson. Þá var það sérstök upplifun að horfa á
2600-stiga stórmeistarann Evgenij Agrest svitna af erfiðleikum við að reyna að
vinna Guðmund Kjartansson, 12 ára, en það tókst honum loks seint og um
síðir. Það er ástæða til að geta frammistöðu fleiri Íslendinga, svo sem
Arnars Gunnarssonar, Björns Þorfinnssonar, Sigurðar Daða Sigfússonar, Tómasar
Björnssonar, Stefáns Kristjánssonar og Jóns Árna Halldórssonar. Þá tefldi
Benedikt Jónasson vel gegn sterkum andstæðingum.
XX.
Aftur var teflt í Ráðhúsi Reykjavíkur. Þátttakendur á mótinu voru 72, þar
af 16 stórmeistarar og 6 alþjóðlegir meistarar. Í fyrsta sinn var lögð
sérstök áhersla á að fá konur til keppni á mótinu og settu 11 skákkonur
skemmtilegan svip á mótið. Í þeim hópi var búlgarska stúlkan Antoneta
Stefanova, sem síðar varð heimsmeistari kvenna í skák.
Hinn 19 ára Stefán Kristjánsson stimplaði sig rækilega inn sem einn af
bestu skákmeisturum landsins á XX. Reykjavíkurskákmótinu. Stefán tryggði sér
lokaáfanga að alþjóðlegum titli með sigri á Hannesi Hlífari í sögulegri skák í
8. umferð, en tókst ekki að halda jöfnu gegn Kornejev í þeirri
níundu. Hann var því aðeins hálfum vinningi frá því að ná sínum fyrsta
áfanga að stórmeistaratitli. Stefán vann stórmeistarann, Henrik Danielsen, og
gerði jafntefli við kollega hans, Helga Áss, Neverov, Brodsky og Rowson. Helgi
Áss Grétarsson tefldi einnig af miklum krafti á mótinu og var í banastuði, en
tap fyrir Ehlvest í 8. umferð kom í veg fyrir sigur hans. Helgi endaði meðal
efstu manna í mótinu, varð í 3.-6. sæti ásamt stórmeisturunum Neverov,
Rowson og Ivanov. Bragi Þorfinnsson missti af lokaáfanga alþjóðlegs titils
þegar hann tapaði fyrir Miezis í síðustu umferð, en hann hafði áður m.a. unnið
þýska stórmeistarann, Eric Lobron, og gert jafntefli við Brodsky og
Hillarp-Persson. Arnar E. Gunnarsson átti sína möguleika, en tapaði tveim
síðustu skákunum. Aðrir Íslendingar stóðu sig margir vel, svo sem Þorsteinn
Þorsteinsson framan af móti.
Mótinu lauk með sigri stórmeistaranna, Jaan Ehlvest og Oleg Kornejev sem
fengu 7 vinninga hvor í 9 skákum.
XXI.
Haldið var upp á 40 ára afmæli Reykjavíkurskákmótanna með sérlega veglegum
hætti í Ráðhúsi Reykjavíkur. Mótið var afar vel skipað og keppendur voru alls
76. Þar af voru 34 stigaháir stórmeistarar. Einn umtalaðasti skákmeistari
heims, hinn 13 ára Magnus Carlsen, kom til landsins og keppti á sínu fyrsta
Reykjavíkurskákmóti.
Sigurlaun þessa veglega afmælismóts voru m.a. boðsæti á feiknasterku
Atskákmóti sem haldið var á NASA við Austurvöll þar sem bæði Kasparov og Karpov
mættu til leiks. Kraftmiklar skákkonur settu einnig sterkan svip á mótið. Þar á
meðal voru Irina Krush, Regina Pokorna og Tatiana Kononenko, en af öllum
kvenmeisturum mótsins vakti hin bandaríska Anna Zatonskih mesta athygli. Hún
tefldi afar hvasst og fórnaði drottningum í anda Tals.
Eftir harða baráttu blasti sú óvenjulega lokastaða við að átta
skákmeistarar deildu fyrsta sætinu, með 6½ vinning hver. Það voru þeir Drejev,
Epishin, Sutovsky, Timman, Aronjan, Nataf, Ehlvest og alþjóðlegi meistarinn,
Robert Markus. Fjölmargir aðrir markverðir meistarar mættu til leiks, svo sem
gamla kempan Oleg Romanishin frá Úkraínu, kínverski undradrengurinn Xiangzhi
Bu.
Hinn ungi og efnilegi Dagur Arngrímsson stóð sig einna best Íslendinga.
Hannes Hlífar og Helgi Ólafsson voru heillum horfnir, en Hannes gat þó huggað
sig við það að sigra Magnus Carlsen, og er það fyrst og eini sigur Íslendings á
Norðmanninum unga til þessa.
Að móti loknu var sem fyrr segir blásið til stórglæsilegs atskákmóts, Reykjavik
Rapid, þar sem viðureign Garry Kasparovs og Magnusar Carlsen vakti mikla
eftirvekt. Kasparov og Short háðu æsispennandi úrslitaeinvígi í beinni
útsendingu í sjónvarpi og eftir miklar sviptingar stóð Kasparov uppi sem
sigurvegari.